Menurut Hague [et. al.], (1992)
menyatakan terdapat dua jenis sistem pilihan raya yang sering diamalkan dalam
kalangan negara demokratik, iaitu sistem majoriti dan sistem perwakilan nisbah. Sistem majoriti ini dikenali sebagai sistem single-member-district plurality. Dalam
sistem pilihan raya ini, sebuah negeri akan dibahagikan kepada beberapa
buah daerah negeri iaitu setiap satunya
mewakili sebuah kerusi di peringkat badan perundangan. Calon yang mendapat jumlah
undi tertinggi di sesebuah daerah akan diisytiharkan sebagai wakil rakyat di
kawasan tersebut.
Sistem majoriti pula mempunyai tiga
variasi iaitu sistem majoriti mudah, majoriti mutlak melalui undian alternatif
dan majoriti mutlak melalui undian kedua. Sistem majoriti mudah atau dikenali
sistem first past the post iaitu
dalam sistem pilihan raya ini, seorang wakil rakyat dipilih melalui satu undian
sahaja. Kemudian, calon yang memperolehi jumlah undi yang tertinggi akan
diiktiraf sebagai pemenang walalupun beliau tidak memperoleh lebih daripada 50%
undi. Setelah setiap ahli perundangan dipilih, parti yang mempunyai jumlah
kerusi terbanyak akan membentuk kerajaan. Sistem majoriti mudah ini digunakan
oleh beberapa buah negara seperti Britain, Amerika Syarikat, Kanada dan
Malaysia.
Variasi kedua ialah majoriti mutlak
melalui undian alternatif. Dalam sistem
pilihan raya ini, pengundi akan memilih seorang calon di badan perundangan tetapi pengundi tidak akan
memangkah calon yang disokong oleh mereka. Sebaliknya pengundi akan
menyenaraikan calon pilihan mereka mengikut keutamaan dengan menulis ‘1’
disebelah calon yang paling disukai, ‘2’ kepada calon pilihan kedua sehinggalah
seterusnya. Sekiranya terdapat calon yang memperoleh lebih daripada 50% undi,
maka calon tersebut akan dipilih menjadi wakil rakyat. Namun, jika tiada calon
yang memperoleh 50% undian, pilihan kedua bagi calon yang berada di senarai
terbawah akan diagihkan. Proses ini diulang sehingga calon mendapat majoriti
mutlak. Variasi ketiga ialah majoriti mutlak melalui undian kedua iaitu
terdapat dua kolum dalam kertas undi iaitu satu untuk pilihan pertama dan satu
lagi untuk pilihan kedua. Sekiranya, calon pertama memperoleh 50% undian maka
calon tersebut akan dipilih sebagai wakil rakyat dan calon dipilihan kedua
secara tidak langsung disingkirkan.
Manakala, sistem perwakilan nisbah iaitu
sistem undi tunggal yang boleh dipindahkan. Sistem ini masih beroperasi dengan
menggunakan sempadan pilihan raya tetapi setiap kawasan pilihan raya mempunyai
lebih daripada seorang wakil rakyat iaitu setiap parti meletakkan lebih daripada
seorang calon disetiap kawasan. Pengundi akan memilih mengikut turutan
keutamaan iaitu pengundi boleh memilih calon dan parti. Sistem pilihan raya ini
digunakan oleh beberapa buah negara seperti Ireland dan Malta.
